Trong tiến trình cách mạng của dân tộc, Đảng và Nhà nước ta luôn khẳng định vai trò và tiềm năng to lớn của thanh niên. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, cùng với các thành phần trong xã hội, thanh niên là lực lượng đi đầu trong các phong trào hành động cách mạng, trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Với tinh thần “Đâu cần thanh niên có/ Đâu khó có thành niên”, bằng tình yêu Tổ quốc nồng nàn, lòng tự hào dân tộc sâu sắc, thanh niên Việt Nam đã đóng góp công sức, trí tuệ, xương máu vào cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc; xung kích tình nguyện trên mọi lĩnh vực trong sự nghiệp xây dựng, kiến tạo đất nước trong hòa bình. Trước yêu cầu của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thế giới đang bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đặt ra những thời cơ cũng như khó khăn, thách thức mới đối với thanh niên.

Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách phát triển giáo dục, dạy nghề, nâng cao trình độ học vấn, tay nghề, các chính sách khuyến khích đầu tư và phát triển kinh tế nhiều thành phần…đã tạo cơ hội để thanh niên vươn lên lập thân, lập nghiệp, làm chủ tương lai. Sự phát triển nhanh chóng của các ngành công nghiệp và các khu công nghệ cao là môi trường tốt để cho hàng vạn thanh niên trở thành người lao động có chuyên môn cao, có điều kiện cống hiến tài năng, trí tuệ cho đất nước. Việc mở rộng hợp tác và giao lưu quốc tế tạo điều kiện cho thanh niên tiếp cận kinh nghiệm, tri thức quốc tế, tinh hoa văn hoá nhân loại. Hiện nay, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang tác động mạnh mẽ và có ảnh hưởng rất lớn đến tất cả các quốc gia trên phạm vi toàn thế giới. Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, với nhiều thành phần và các lực lượng xã hội, trong đó thanh niên là thành phần đông đảo nhất và cũng là lực lượng chịu tác động mạnh nhất của cuộc cách mạng công nghiệp này. Thời điểm hiện tại, là giai đoạn đầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Cuộc cách mạng này được hình thành trên nền tảng thành tựu vượt bậc của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 3, xóa nhòa ranh giới giữa các lĩnh vực vật lý, kỹ thuật số và sinh học với trung tâm là sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, tự động hóa - rôbốt…Mặc dù, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 mới bắt đầu, nhưng phạm vi ảnh hưởng của nó là vô cùng sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực.

Thanh niên tiếp cận với công nghệ mới (Ảnh: internet)

Đánh giá vai trò của khoa học công nghệ, các văn kiện Đại hội lần thứ XII của Đảng đã chỉ rõ, trong những năm qua, khoa học, công nghệ đã có đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội trên tất cả các lĩnh vực. Trong những năm tới Đảng, Nhà nước tiếp tục khẳng định phát triển khoa học công nghệ, làm cho khoa học và công nghệ thật sự là quốc sách hàng đầu, là động lực quan trọng nhất để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, kinh tế tri thức, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 hiện nay, với sức trẻ, trí tuệ, quyết tâm và nhiệt huyết, thanh niên được xác định là lực lượng xung kích, sáng tạo và đi đầu để ứng dụng những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Để làm được điều đó trước hết cần nhận thức đúng vị trí, vai trò của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Đối với nước ta, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 vừa là cơ hội vừa là thách thức, là điều kiện tốt để có thể đi tắt, đón đầu ứng dụng thành tựu khoa học vào các lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội. Tuy nhiên, nếu không thực sự tích cực, chủ động, không có kế hoạch và chiến lược cụ thể, Việt Nam rất dễ rơi vào tình trạng tụt hậu xa hơn so với các nước trong khu vực và thế giới. Do vậy để biến những cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 thành hiện thực cần phải có tri thức, có trí tuệ. Yêu cầu đặt ra cho toàn dân, nhất là lực lượng thanh niên phải ra sức học tập, kết hợp học tập lý thuyết với rèn luyện khả năng thực hành, ứng dụng công nghệ mới, công nghệ hiện đại. Chiếm lĩnh tri thức để khai thác cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 4 chính là động lực góp phần tạo ra một thế hệ trẻ có năng lực sáng tạo, có khả năng khám phá và thích ứng nhanh, áp dụng thành tựu cuộc cách mạng công nghiệp vào các lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội, mang lại năng suất, chất lượng và hiệu quả cao; nâng cao tính cạnh tranh của nền kinh tế; cải thiện chất lượng cuộc sống của các tầng lớp nhân dân.

Có thể nói cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 sẽ là cơ hội để thanh niên tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò của mình với sự tồn tại và phát triển mạnh mẽ của đất nước trong những năm tới.