Bác Hồ và Đảng luôn quan tâm đến thế hệ trẻ - một lực lượng quan trọng của cách mạng và chỉ một năm sau ngày thành lập, Đảng đã ra Nghị quyết thành lập Đoàn Thanh niên (26/3/1931) và 10 năm sau, ngày 15/5/1941, tại thôn Nà Mạ, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng, tổ chức Hội Nhi đồng Cứu quốc (nay là Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh) đầu tiên được thành lập. Đây là sự kiện có ý nghĩa lịch sử đối với công tác thiếu niên và nhi đồng ở nước ta.

Tiết mục dự thi của HĐĐ huyện Hải Lăng tại Hội nghị "Nghi thức Đội" cấp tỉnh năm 2017

76 năm qua, theo sự nghiệp cách mạng của Đảng và được Đoàn phụ trách, Đội càng ngày càng phát triển. Từng thời kỳ, Đội đã đổi tên cho phù hợp với yêu cầu cách mạng và nguyện vọng của thiếu nhi như: Đội Nhi đồng Cứu quốc, Đội Thiếu niên Tháng Tám, Đội Thiếu niên Tiền phong Việt Nam và sau khi Bác Hồ qua đời, thể theo nguyện vọng của thiếu niên, nhi đồng cả nước, ngày 30/1/1970, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ra Nghị quyết cho Đội được mang tên Bác Hồ kính yêu: Đội Thiếu niên Tiền Phong Hồ Chí Minh. Suốt 2 cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, thiếu nhi Việt Nam ở hai miền Nam, Bắc đã góp sức mình vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc bằng những hoạt động cụ thể thông qua các phong trào “Vì miền Nam ruột thịt”, “Làm nghìn việc tốt thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy”, “Trần Quốc Toản”, các hoạt động giúp đỡ gia đình thương binh, liệt sĩ...

 Từ phong trào của Đội nhiều em đã trở thành những anh hùng nhỏ tuổi, tiếp bước truyền thống của cha anh quên mình hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc như Hồ Thị Thu, Kơ-Pa Kơ- Lơng, Nguyễn Bá Ngọc... Cùng với thiếu nhi cả nước, thiếu nhi Quảng Trị tiếp bước truyền thống ra sức thi đua, lập nhiều thành tích, đóng góp sức mình trong sự nghiệp cách mạng chung của dân tộc, của quê hương Quảng Trị anh hùng. Hình ảnh thiếu nhi Trương Thị Con (Gio Linh) xông lên hàng đầu đoàn biểu tình, giương cao ngọn cờ Tổ quốc, dưới làn mưa đạn của quân thù mặc dù đã bị thương vẫn hô vang: “Đế quốc Mỹ hãy cút về nước”.

 Ở miền núi rừng A Bung, Đakrông, người thiếu niên Hồ Pôi (dân tộc Pa Kô) đã mưu trí dùng súng bộ binh bắn rơi trực thăng Mỹ. Hay như hai anh em Mai Văn Giang và Mai Xuân Hải ở Gio Linh làm liên lạc cho cán bộ hoạt động bí mật, các anh đã mưu trí bí mật cài kíp hẹn giờ và diệt được một đại úy ác ôn và một thiếu úy ngụy giữa ban ngày và rất nhiều tấm gương tiêu biểu khác… Trên đất lửa Vĩnh Linh anh hùng, đội viên thiếu nhi đã tổ chức nhiều phong trào thi đua, đóng góp một phần công sức của mình để xây dựng miền Bắc XHCN và làm hậu phương lớn cho chiến trường miền Nam, mô hình Hợp tác xã măng non Duy Viên ở Vĩnh Linh là biểu tượng sáng ngời trong phong trào thi đua “Hai tốt”, được ghi dấu son trong trang sử vàng của Đội TNTP Hồ Chí Minh. Năm 1974, bên hàng rào điện tử Mc.Namara còn vương khói lửa chiến tranh, Đại hội Thiếu nhi thành đồng Quảng Trị đã tuyên dương những tấm gương xuất sắc của thiếu nhi Quảng Trị trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đó là những tấm gương sáng cho thế hệ thiếu nhi Quảng Trị hôm nay học tập và noi theo.

 Phát huy truyền thống vẻ vang ấy, trong những năm qua, công tác đội và phong trào thiếu nhi Quảng Trị không ngừng được đổi mới, đa dạng hóa các hoạt động và đạt được nhiều thành tựu đáng khích lệ. 5 năm qua, các cấp bộ Đội đã tổ chức tốt công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng xã hội cho các em thiếu niên, nhi đồng thông qua các phong trào “Thiếu nhi Quảng Trị thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác dạy”, “Nghìn việc tốt”, “Đọc và làm theo báo Đội”, các mô hình “Thư viện xanh”, “Tiếng loa học tập”, “Dạy bơi miễn phí cho học sinh”... Phong trào “Kế hoạch nhỏ” tiếp tục được triển khai hiệu quả, trong 5 năm toàn tỉnh đã thu được 395 tấn giấy vụn và 1.192.000 lon bia, thu được 1,3 tỉ đồng, từ đó xây dựng được nhiều công trình măng non có ý nghĩa thiết thực. Trong 5 năm, có 131 lượt đội viên đạt danh hiệu Cháu ngoan Bác Hồ cấp tỉnh, 456.000 lượt đội viên đạt danh hiệu Cháu ngoan Bác Hồ cấp cơ sở.

 Các cấp bộ đoàn, đội trong toàn tỉnh đã làm tốt công tác vận động các nguồn lực xã hội thực hiện tốt công tác chăm sóc và giáo dục trẻ em, qua đó đã trao tặng trên 2.800 học bổng, gần 3.000 phần quà cho các em thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn, 75 tủ sách học đường với tổng trị giá trên 2,6 tỷ đồng. Công tác phát triển đội viên, bồi dưỡng đội viên lớn tuổi kết nạp Đoàn có nhiều chuyển biến tích cực. 5 năm qua, đã có 56.750 nhi đồng được kết nạp vào tổ chức Đội, 13.494 đội viên được kết nạp Đoàn.

 Để tiếp tục nâng cao chất lượng công tác đội và phong trào thiếu nhi, các cấp bộ đoàn, đội sẽ tập trung nâng cao nhận thức, tạo sự chuyển biến căn bản về ý thức, trách nhiệm và hành động của các cấp bộ đoàn, của cán bộ, đoàn viên thanh niên và các lực lượng xã hội trong công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh.

 Tiếp tục thực hiện có hiệu quả phong trào “Thiếu nhi Quảng Trị thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng”, “Nghìn việc tốt”, “Kế hoạch nhỏ”, Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Quảng Trị”... Đổi mới phương thức sinh hoạt đội, hoạt động thiếu nhi phù hợp với các loại hình trường, lớp và địa bàn dân cư, tâm lý, nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của thiếu niên, nhi đồng. Thực hiện có hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng, tham mưu thực hiện cơ chế, chính sách với đội ngũ cán bộ làm công tác phụ trách Đội các cấp, đặc biệt là đội ngũ giáo viên làm Tổng phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh. Tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu” trong toàn Đoàn, tích cực vận động các nguồn lực xã hội chăm sóc, giáo dục, bảo vệ thiếu nhi, giúp đỡ trẻ em đặc biệt khó khăn và con em gia đình chính sách.

 Chỉ đạo tốt hoạt động kết nghĩa, đỡ đầu giữa các cơ sở đoàn - hội - đội ở vùng đồng bằng với các liên đội ở vùng khó khăn, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa. Tham mưu xây dựng và phát triển hệ thống nhà thiếu nhi, trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi, các điểm vui chơi giải trí cho thiếu nhi ở cấp huyện và cấp cơ sở. Tăng cường tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cơ chế, chính sách để hoàn thiện tổ chức bộ máy, thiết chế, trang bị cơ sở vật chất; tập trung củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống nhà thiếu nhi, trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi các cấp. Chú trọng công tác tuyên truyền, vận động các nguồn lực xã hội để xây dựng các công trình vui chơi, giải trí dành cho thiếu nhi dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.

 Tin rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự dìu dắt của Đoàn cùng sự quan tâm của cộng đồng xã hội, thế hệ thiếu nhi Quảng Trị ngày hôm nay sẽ tiếp tục phát huy những truyền thống tốt đẹp, rèn đức luyện tài, tiếp bước cha anh, phấn đấu trở thành những người con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ, những người chủ tương lai của đất nước.

                                                                                                                      Phan Trần (NL)