Bạn đã biết bản đồ tư duy là gì chưa , trong tiếng anh là được gọi là mind map? Nếu bạn chưa biết tôi xin được bật mí nhé: Bản đồ tư duy là phương pháp giúp bạn biểu diễn những tư duy của mình về một vấn đề nào đó ra giấy hoặc một cách hiển thị trực quan nào đó. Một bản đồ tư duy luôn luôn có một điểm làm tâm ở giữa biểu thị cho vấn đề mà bạn muốn biểu diễn, từ đó phân ra làm các nhánh con.

Hiện nay có rất nhiều phần mềm dùng để vẽ Bản đồ tư duy như : iMindMap, EdrawMindMap, MindGenius, FreeMind, ConceptDraw MindMap, VisualMind, NovaMind, MindMapper Pro, BrainMind,… Trong đó, Mindjet MindManager là phần mềm đơn giản và dễ sử dụng.

Trong chương mục "Sổ tay tin học" Hôm nay tôi xin giới thiệu phần mềm FreeMind, FreeMind là ứng dụng cho phép người dùng vẽ sơ đồ tư duy để phác thảo lại và phát triển khả năng tư duy của bạn. Hơn thế nữa, với FreeMind bạn sẽ thể hiện được mọi tư duy sáng tạo mà không gặp trở ngại gì.

Với giao diện trực quan, dễ dàng tương tác, không đồi hỏi nhiều kỹ năng sử dụng máy vi tính, do đó phù hợp với mọi đối tượng người dùng và đặc biệt là phần mềm hoàn toàn miễn phí:

-   Phiên bản mới nhất: 1.0.1

-   Dung lượng 35,9 MB

-   Chạy trên HĐH: Windows XP/Vista/7/8

-   Tải về theo địa chỉ: http://download.com.vn/freemind/download

-  Máy tính đòi hỏi cài đặt Java Runtime Enviroment: tải về theo địa chỉ http://download.com.vn/java-runtime-environment/download

Bước 1: Cài đặt (Sau khi tải hai file cài đặt FreeMind và Java)

-   Thực hiện cài đặt java-runtime-enviroment

-   Sau đó tiến hành cài đặt FreeMind

+ Nhấp đôi chuột vào file cài đặt, tiếp theo chọn ngôn ngữ chương trình, mặc định là tiếng anh, click vào next để tiếp tục, chọn vào I accept the agreemnt, sau đó click vào next 2 lần, chọn thư mục cài đặt, click next 2 lần, click vào install để cài đặt, quá trình cài đặt thành công, click vào next, sau đó click vào Finish để hoàn thành.

Trước khi đi vào chi tiết các chức năng, tôi xin được giới thiệu qua các chức năng chính của chương trình FreeMind:

1.    Tạo mới một bản đồ tư duy

2.    Xây dựng nội dung cho bản đồ tư duy

3.    Trang trí cho bản đồ bằng

4.    Lưu bản đồ tư duy

5.    Mở bản đồ có sẵn

6.    Thoát chương trình

1.   Tạo mới một bản đồ tư duy: Chúng ta có thể khởi động FreeMind bằng một trong hai cách: Vào Start chọn All Programs chọn tiếp FreeMind, FreeMind

Hoặc nhấp đúp vào biểu tượng FreeMind trên màn hình.

Khi FreeMind khởi động xong, ở giữa là một vùng trống – đây là vùng tạo bản đồ có một nút với tên là New MindMap. Đây chính là nút trung tâm của bản đồ tư duy. Chúng ta có thể tạo nhiều bản đồ tư duy bằng cách vào File -> New.

2.   Sau khi có một bản đồ tư duy với nút trung tâm, chúng ta tiếp đi vào phần quan trọng nhất đó là xây dựng nội dung cho bản đồ:

- Nhấp đúp vào nút trung tâm để thay đổi nội dung

- Nhấp phải chuột vào nút trung tâm chọn New Child Node để tạo ra các nút con.

- Muốn tạo ra các nút con ngang cấp, chúng ta có thể sử dụng một trong hai cách sau:

+ Cách 1: Nhấp phải vào nút cha và chọn chức năng New Child Node như đã giới thiệu

+ Nhấp phải vào nút con và chọn chức năng New Sibling Node

Chúng ta có thể thao tác bằng phím tắt như sau:

+ Sử dụng phím hifg để di chuyển lên, xuống, qua trái qua phải

+ Di chuyển đến nút cha và nhấn phím Insẻt để tạo nút con

+ Để tạo nút anh em, di chuyển đến nút cùng cấp và nhấn phím Enter

+ Để xóa một nút, di chuyển đến nút cần xóa và nhấn phím Delete

3. Sau khi có được nội dung, để làm cho bản đồ tư duy nổi bật và có sức hút, chúng ta tiến hành chèn biểu tượng, định dạng font chữ, màu sắc và màu nền cho mỗi nút bằng cách:

Chọn nút cần định dạng, nhấp chuột phải và chọn menu Format

- Nếu muốn thay đổi màu chữ của nút ta vào menu Node Color: Xuất hiện một bảng màu, chúng ta chỉ cần chọn vào màu thích hợp, sau đó click vào ok để hoàn tất.

- Tương tự để thay đổi màu nền của nút chúng ta vào menu Node Background Color. Để dịnh dạng màu lên kết của nút vào menu Edge Color, định dạng kiểu đường liên kết vào Edge Style, định dạng độ rộng của đường liên kết vào menu Edge withs

Để bản đồ thêm sinh động, chúng ta tiến hành chèn biểu tượng vào bản đồ tư duy

- Chúng ta di duyển đển nút cần chèn và chọn biểu tượng cần chèn trên thanh công cụ

- Để xóa biểu tượng khỏi một nút, chúng ta chọn nút đó và click vào biểu tượng dấu x trên thanh công cụ

- Ngoài các biểu tượng có sẳn trong chương trình, chúng ta có thể chèn hình ảnh từ máy tính bằng cách:

- Nhấp chuột phải vào nút cần chèn ảnh, vào menu Insert chọn Images

- Hộp thoại chọn ảnh hiện ra, cho phép chúng ta chọn ảnh từ máy tính nhưng phải đảm bảo đúng định dạng mà FreeMind chấp nhận (jpg, png, gif, jpgeg)

- Chú ý: để thực hiện chèn ảnh cần thực hiện động tác lưu bản đồ

Ngoài việc chèn biểu tượng, hình ảnh. Chương trình cung cấp chúng ta công cụ để chèn việc liên kết. Nhấp chuột phải lên nút cần chèn, và chọn Insert

- HyperLink (File chooser) Chọn liên kết tới một file đã được lưu trên máy tính

- HyperLink ( Text Field): Chọn liên kết đến một địa chỉ Website

4. Sau khi đã có một bản đồ tư duy hoàn hảo, chúng ta có thể  trích xuất bản đồ ra nhiều định dạng dữ liệu khác nhau phù hợp với mục đích sử dụng:

Vào menu File chọn Export:

- As HTML: Xuất ra file HTML dùng để chạy trên các trình duyệt Web

- As PDF: Xuất ra file định dạng PDF

- As PNG: Xuất ra file ảnh ở định dạng PNG

Ngoài định dạng file .mm cơ bản của FM, FM còn cho phép bạn xuất sơ đồ ra thành Webpage (.html), hình ảnh (.png, .svg, jpeg) để thuận tiện cho việc trao đổi, chia sẻ. Thậm chí, nếu bạn có khả năng lập trình với XML (định dạng của file .mm), bạn có thể dễ dàng tự viết tool chuyển đổi hàng loạt sơ đồ thành bất cứ dạng thức nào mình biết.

5.   Để viết tiếp ý tưởng của người khác, hoặc thay đổi ý tưởng của chính mình, chúng ta muốn mở một file được tạo từ chương trình FreeMind. Thật đơn giản. Từ menu File, Open sau đó chọn file từ máy tính. Click Open để mở File.

6.   Để thoát chương trình, chúng ta có vào menu File - > Quit hoặc click vào biểu tượng X ở góc trên bên phải. Chương trình hiển thị thông báo muốn lưu file trước khi thoát chương trình hay không. Yes để lưu lại, No để bỏ qua và Cancel để hủy lệnh thoát.

Chúc cho những ý tưởng của bạn bay cao bay xa với FreeMind ! 

Chi đoàn Trung tâm CNTT - VNPT Quảng Trị