Khởi nguồn từ ý tưởng tổ chức một hoạt động giáo dục truyền thống cho cán bộ, đoàn viên, hội viên, thanh niên, năm 2005, Hội LHTN tỉnh đã thống nhất tổ chức lễ thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ đang yên nghỉ trên mảnh đất Quảng Trị. Từ những ngọn nến ban đầu ấy đã có sức lan toả thành hoạt động “Thắp nến tri ân” mà Trung ương Đoàn chính thức phát động trong tuổi trẻ toàn quốc. Để rồi, cứ vào dịp 27/7 hàng năm, những ngọn nến tri ân của tuổi trẻ được thắp sáng từ mũi Cà Mau cho tới địa đầu Tổ quốc - cả đất nước bồi hồi tưởng nhớ những người đã khuất trong ánh sáng linh thiêng.. .

Ấn tượng từ chương trình đầu tiên

Quảng Trị, mảnh đất được ghi dấu trong lòng người dân cả nước bằng những chiến tích hào hùng trong chiến tranh, và bằng những nghĩa tình tri ân sâu nặng ở thời bình. Chỉ tính riêng số liệt sĩ đã hy sinh và đang yên nghỉ tại 72 nghĩa trang liệt sĩ trong tỉnh đã lên tới con số gần 60 nghìn người. Quảng Trị không còn là địa danh của một địa phương mà đã thành một biểu tượng chung, niềm tự hào chung về một thời hào hùng của một dân tộc anh hùng. 

Kính cẩn thắp nén hương thơm lên phần mộ các anh hùng liệt sĩ

Xuất phát từ ý tưởng tổ chức một hoạt động giáo dục truyền thống cho cán bộ, đoàn viên, hội viên, thanh niên trong tỉnh, năm 2005, Hội LHTN tỉnh đã thống nhất tổ chức lễ thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ đang yên nghỉ trên mảnh đất Quảng Trị. Để thực hiện được nghĩa cử thiêng liêng này, được sự nhất trí của BTV Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Hội LHTN đã vận động nguồn kinh phí từ các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh tổ chức định kỳ việc dâng hương, dâng nến và lễ vật nhân dịp các ngày lễ lớn của quê hương, đất nước như: Kỷ niệm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, Tết cổ truyền, Ngày Thương binh – Liệt sĩ hàng năm tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9, Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, Thành Cổ Quảng Trị.

Anh Trần Xuân Anh, Phó Chủ tịch Hội LHTN tỉnh, Trưởng Ban Đoàn kết tập hợp thanh thiếu niên, một trong những người “thắp lửa” cho ý tưởng này nhớ lại lần đầu tiên tổ chức chương trình: “Sau khi thống nhất ý tưởng và được các cấp lãnh đạo nhiệt tình ủng hộ, chúng tôi bắt tay vào tổ chức lần đầu tiên một cách quy mô là dịp Tết cổ truyền năm 2005. Một chương trình dâng hương nến và lễ vật cho hơn 10 ngàn ngôi mộ tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn được tổ chức với sự tham gia của lãnh đạo tỉnh, các cơ quan, ban, ngành và hơn 5.000 cán bộ, hội viên, đoàn viên trên địa bàn toàn tỉnh. Tuy được tổ chức lần đầu tiên, chưa có nhiều kinh nghiệm nhưng chương trình đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng cán bộ, hội viên và đoàn viên thanh niên”.

Thành công từ lễ thắp nến tri ân tại Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn đã tiếp thêm ý chí và niềm tin để những người khởi xướng chương trình vững tin tiếp tục phát huy ý tưởng này. Để có được một buổi lễ thắp nến tri ân được thực hiện trọn vẹn, những người tổ chức đã phải mất khoảng ba tháng trước đó cho công tác chuẩn bị, từ khâu xây dựng kịch bản chương trình, kêu gọi các nhà tài trợ, đặt mua nến... tất cả đều phải được chuẩn bị hết sức chu đáo, cẩn thận, chặt chẽ.

Anh Trần Xuân Anh chia sẻ thêm: “Những năm đầu mới tổ chức, chúng tôi cũng gặp một số khó khăn nhất định. Nhớ nhất là có một chương trình, do thiếu kinh nghiệm nên anh em đã đặt mua nến bình thường, hậu quả là rất nhiều nến đã không đỏ được khi gặp gió to, chương trình đó coi như chưa thành công như mong muốn”. Sau sự cố đó, chính anh đã cất công tìm hiểu nguyên nhân và được một vị thầy ở chùa Vĩnh Nghiêm tận tình chỉ cho kinh nghiệm mua loại nến tốt để phục vụ cho những buổi lễ sau. 

Sức lan toả của ngọn nến tri ân

Nếu ví mỗi ngọn nến như một anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc, thì hàng triệu ngọn nến được thắp lên để tưởng niệm các anh chắc chắn vẫn chưa thể đủ, bởi có biết bao liệt sĩ đã hòa máu xương vào đất đai, cỏ cây, sông núi. Dẫu vậy, khi các bạn trẻ tự tay mình thắp lên ánh sáng lung linh từ ngọn nến, trang trọng đặt lên mộ phần các anh, chính là họ đã thắp lửa cho ánh sáng của sự biết ơn, lòng tri ân sâu sắc. Chương trình “Ngọn nến tri ân” được tổ chức năm 2006 tại hai Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9 và Trường Sơn đã thu hút 12.000 lượt cán bộ, hội viên, thanh niên tham gia. 

Lung linh ngọn nến tri ân giữa Nghĩa trang Trường Sơn

Đặc biệt, có sự tham gia của gần 1.000 bạn trẻ từ các đơn vị đoàn của Đại học Huế, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, VNPT Hà Nội, Tỉnh đoàn Nghệ An. Từ khắp mọi miền đất nước, những người trẻ đã hội tụ về với Quảng Trị để được tự tay thắp ngọn nến tri ân. Với rất nhiều chương trình ý nghĩa được tổ chức những năm tiếp theo, như hành trình “Về với Trường Sơn” năm 2007, “Khúc tưởng niệm Trường Sơn” năm 2008, “Về với Trường Sơn” năm 2011... đoàn viên thanh niên cả nước đã tổ chức lễ dâng hương, hoa, nến, sinh hoạt truyền thống tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, tổ chức vệ sinh làm sạch đẹp các phần mộ, thay chân hương và thắp hương cho từng phần mộ, tặng quà cho các gia đình chính sách...

Từ một hoạt động của thanh niên tỉnh Quảng Trị, đến năm 2008, nhân dịp kỷ niệm 61 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ, UB Hội LHTN tỉnh Quảng Trị đã tổ chức hoạt động “Khúc tưởng niệm Trường Sơn”. Đồng chí Võ Văn Thưởng, Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam đã đến dự hoạt động và đánh giá cao hoạt động của thanh niên Quảng Trị. Năm 2009, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã chính thức chỉ đạo các tỉnh, thành đoàn trong cả nước dâng hương, nến nhân dịp các ngày lễ và tổ chức các hoạt động tri ân tại các nghĩa trang liệt sĩ trong toàn quốc. Và năm 2010, UBND tỉnh Quảng Trị đã đưa hoạt động Lễ thắp nến tri ân của tuổi trẻ vào trong chương trình du lịch hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội của tỉnh.

Một nhân tố quan trọng góp phần làm nên thành công của chương trình “Ngọn nến tri ân” không thể không kể đến, đó là chương trình đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của những tấm lòng tri ân từ những cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, các cơ quan, đoàn thể... trong cả nước, cùng chung tay góp sức để hoạt động thắp nến tri ân được duy trì thực hiện đều đặn hàng năm. Có thể nói, qua gần 8 năm triển khai thực hiện, sức lan tỏa của chương trình đã có ý nghĩa lay động mạnh mẽ đến người dân trong cả nước, giáo dục sâu sắc cho thế hệ trẻ biết ơn về sự hy sinh cao cả của các anh hùng liệt sĩ. Ánh sáng của lòng tri ân đã cháy lên giữa bạt ngàn Trường Sơn, Đường 9, đã lung linh trên dòng Thạch Hãn hay giữa biển Đông bao la, nơi các chiến sĩ đã hòa máu xương mình để bảo vệ chủ quyền biển đảo. Những ngọn nến không chỉ sưởi ấm linh hồn các liệt sĩ mà còn làm ấm lòng những người mẹ, người cha, người chị, người anh... ở khắp các tỉnh, thành phố là thân nhân các liệt sĩ khi các anh vẫn chưa trở về với đất mẹ quê hương.

Hành trình của “Ngọn nến tri ân” sẽ còn được các thế hệ thanh niên tiếp nối mãi, bởi có thể những ngọn nến hữu hình chỉ sáng lên trong một thời khắc rồi tắt, nhưng ngọn nến trong lòng người thì sẽ trở nên vĩnh cửu. Tuổi trẻ Việt Nam đã thắp lên ngọn lửa của lòng tri ân và giữ cho ngọn lửa ấy luôn cháy mãi... 

                                      Bài, ảnh: THANH TRÚC (Báo Quảng Trị)