Đến bây giờ, câu chuyện những người đồng bào Vân Kiều, Pa Kô được vinh dự mang họ Bác Hồ luôn in sâu trong tâm khảm của nhiều thế hệ đồng bào dân tộc thiểu số ở Quảng Trị. Năm 1946, trước khi chuẩn bị Tổng tuyển cử, từ chiến khu Việt Bắc, Bác Hồ cử đoàn cán bộ vào thăm hỏi đồng bào hai dân tộc Vân Kiều, Pa Kô ở mặt trận phía Tây Trị Thiên. Chuyến đi đó, cán bộ làm nhiệm vụ của Bác Hồ giao đã mang theo nhiều bức ảnh của Bác tặng các bản, rất nhiều áo lụa tặng những người già và truyền đạt chính sách đại đoàn kết dân tộc của Đảng. Để thể hiện quyết tâm một lòng theo Đảng và Bác Hồ, ngày 26/6/1946, các già làng đã tự nguyện tụ họp dưới chân núi Cóc Tăng tổ chức lễ đâm trâu, cắt máu ăn thề người Vân Kiều, Pa Kô mãi mãi đi theo Đảng, theo Bác Hồ. Các già làng đều thống nhất lấy họ Hồ của Bác làm họ chung cho cả hai dân tộc Vân Kiều, Pa Kô. Một thời gian sau, khi nghe tin Bác Hồ vào thăm vùng tuyến lửa Quảng Bình, Vĩnh Linh, ngày 16/6/1957, Ban chỉ đạo miền núi Quảng Trị đã cử đoàn công tác ra Quảng Bình để xin cho đồng bào Pa Kô, Vân Kiều được mang họ Hồ của Bác và được Bác đồng ý. Từ đó, những người đồng bào Vân Kiều, Pa Kô hết thế hệ này đến thế hệ khác, luôn động viên nhau, cùng nỗ lực để xứng đáng là người mang họ Hồ của Bác.

Người cán bộ được nhân dân tin yêu

Anh Hồ Ngọc Thịnh luôn tự hào được vinh dự mang họ Bác Hồ

Đến thôn A La, xã Ba Nang, huyện Đakrông, chúng tôi nghe người dân kể rất nhiều việc tốt về anh Hồ Ngọc Thịnh (40 tuổi). Điều đầu tiên khiến chúng tôi ấn tượng với anh Thịnh chính là sự hiền lành, giản dị và cương trực. Sinh ra, lớn lên trong một gia đình nghèo lại đông anh em ở giữa vùng núi cao nên từ bé, anh Thịnh đã biết phụ giúp gia đình mưu sinh. Tuy chẳng được học hành đến nơi đến chốn nhưng anh Thịnh vẫn được đánh giá là người thông minh, làm kinh tế giỏi, sống mẫu mực, trách nhiệm với cộng đồng và nuôi dạy các con học hành chu đáo. Những điều đó đã khiến cấp ủy, chi bộ và người dân trong vùng tín nhiệm bầu anh giữ chức bí thư chi bộ, trưởng thôn A La suốt 3 nhiệm kỳ liên tiếp.

Thôn A La có 66 hộ dân với 389 nhân khẩu, đời sống của người dân nơi đây chủ yếu làm nương rẫy, trồng rừng, chăn nuôi. Cách đây 10 năm về trước, mọi sản xuất của người dân còn ở mức độ nhỏ lẻ nên hiệu quả kinh tế chưa cao. Nhận thức được điều đó, anh Thịnh đã tích cực học hỏi từ cán bộ phụ trách nông nghiệp cấp huyện, xã để truyền đạt lại nhiều kiến thức sản xuất cho người dân. Để người dân tin tưởng, vợ chồng anh Thịnh đã khai hoang, áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng 9 ha tràm, 2 ha sắn KM 94, 2 ha bời lời đỏ, 1 ha dứa. Đồng thời tận dụng diện tích đồng cỏ, nguồn thức ăn có sẵn ở vùng đồi núi để chăn nuôi bò. Việc làm ăn thuận lợi đã đem đến cho gia đình anh nguồn thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi năm. Nhờ có kinh tế khấm khá nên anh Thịnh có thêm điều kiện để nuôi 3 người con gái học hành. Hiện cô con gái đầu Hồ Thị Xuân Diệu (sinh năm 1999) đang là sinh viên năm 2, Trường Đại học Luật, Đại học Huế; 2 cô con gái còn lại được anh Thịnh cho ra trung tâm huyện Đakrông theo học bán trú bậc THPT và THCS.

Được anh Thịnh chia sẻ kinh nghiệm làm kinh tế, nuôi dạy con ăn học nên nhiều hộ dân trong thôn dần dần làm theo và đã thoát nghèo, chăm lo hơn cho việc học của các con. Đối với những hộ có kinh tế khó khăn, anh Thịnh sẵn sàng cho mượn tiền không tính lãi, hoặc giúp đỡ một số tiền nhỏ để người dân trong thôn mua cây, con giống, phân bón. Đồng thời anh còn tư vấn tận tình, bắt tay chỉ việc từ cách trồng đến chăm sóc cây trồng, vật nuôi để mang lại hiệu quả cao. Những hộ dân được anh giúp đỡ đã dần thoát nghèo, cuộc sống được cải thiện hơn trước. Nhiều năm nay, thôn A La được đánh giá là thôn vững mạnh toàn diện và được công nhận là thôn văn hóa đạt chuẩn cấp huyện.

Suốt nhiều năm làm cán bộ thôn, anh Hồ Ngọc Thịnh nhận được trên 20 giấy khen của các cấp, đó động lực để anh tiếp tục phục vụ nhân dân, đưa thôn A La ngày càng phát triển về mọi mặt.

Cựu chiến binh mẫu mực

Sinh ra và lớn lên trong những năm cả nước dồn sức cho cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nên khi vừa tròn 15 tuổi, ông Hồ Văn Cả (sinh năm 1955) ở thôn Khe Hó, xã Vĩnh Hà, huyện Vĩnh Linh đã tham gia công tác giao liên, phục vụ chiến trường. Một thời gian sau, ông Cả tham gia lực lượng dân quân để cùng bộ đội đánh giặc bảo vệ quê hương. Sau khi đất nước thống nhất, ông được Nhà nước tặng thưởng Huân chương kháng chiến hạng Ba. Năm 1976, ông Cả trở về Khe Hó rồi lập gia đình cùng bà Hồ Thị Lan (sinh năm 1958) và bắt tay vào làm kinh tế. Với sự cần cù chịu khó, vợ chồng ông Cả đã dần có cuộc sống no đủ. Để nuôi 8 người con ăn học, ông Cả cùng vợ tìm tòi, học cách làm lúa nước, trồng tràm, cao su, chăn nuôi bò để phát triển kinh tế. Chẳng bao lâu sau, gia đình ông đã có 3 ha tràm, 3 ha cao su, gần 4 sào lúa nước và đàn bò sinh sản. Nhờ biết làm kinh tế nên gia đình ông Cả có điều kiện để chăm lo cho việc học của các con. Hiện nay, 8 người con của ông Cả đã lập gia đình và trở thành những cán bộ, đảng viên, công dân gương mẫu của xã Vĩnh Hà.

Cựu chiến binh Hồ Văn Cả là tấm gương điển hình trong làm kinh tế ở thôn Khe Hó

Ở thôn Khe Hó, gia đình ông Cả luôn được người dân khen ngợi và nể phục bởi những việc làm thiết thực vì cộng đồng. Thấy nhiều người dân trong thôn chưa biết cách làm kinh tế, đặc biệt là làm lúa nước, ông Cả đã nhiệt tình truyền đạt kinh nghiệm, tư vấn kỹ thuật nên nhiều hộ dân đã làm ăn có hiệu quả hơn. Năm 2014, gia đình ông Cả tự nguyện hiến một phần mảnh vườn sát nhà để cùng nhân dân làm đường bê tông vào khu dân cư trong thôn. Hơn chục năm qua, những lúc trong thôn có người ốm đau, hoạn nạn là ông Cả lại có mặt để giúp đỡ. Ông còn là người đi đầu trong xây dựng khối đoàn kết ở khu dân cư.

Nhiều năm qua, mỗi lúc rảnh rỗi, ông Cả lại đi đến từng nhà trong thôn để tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao nhận thức cho người dân. Ông còn lồng ghép việc vận động trẻ đến trường đầu năm học mới và cùng các gia đình tháo gỡ khó khăn để những học sinh có ý định bỏ học được đến trường. Đối với thế hệ trẻ, ông thường khuyên răn phải ra sức học tập, rèn luyện để trở thành những công dân có ích cho xã hội.

Nữ công bộc tận tụy vì dân

Ở thôn Trường Thành, xã Vĩnh Trường, huyện Gio Linh có một người phụ nữ được cấp ủy, chi bộ và người dân tín nhiệm bầu làm bí thư chi bộ, trưởng thôn trong suốt 11 năm liền, đó bà là Hồ Thị Mừng, năm nay 57 tuổi.

Bà Hồ Thị Mừng (bên trái) luôn dành nhiều tình cảm đối với người già, trẻ em ở thôn Trường Thành

Thôn Trường Thành nằm về phía Bắc của xã Vĩnh Trường, cách trung tâm xã chừng 6 km, có 20 hộ dân với 85 nhân khẩu. Bao đời nay, người dân nơi đây rất coi trọng việc sản xuất nông, lâm nghiệp gắn với nương rẫy nhưng chưa phát huy được hết tiềm năng vốn có của địa phương. Khi mới đến mảnh đất này lập nghiệp, bà Mừng cùng chồng đã tạo ra sự khác biệt trong làm kinh tế khi biết be bờ, dẫn nước từ suối về làm lúa nước để đảm bảo lương thực. Và khi nỗi lo về lương thực được giải quyết, bà cùng chồng bắt đầu tính đến việc trồng rừng tràm, cao su, dựng chuồng trại chăn nuôi trâu, bò. Nhờ có cách làm đúng hướng nên chẳng bao lâu sau, gia đình bà Mừng đã dần thoát khỏi cảnh nghèo túng. Năm 2005, chồng mất, một mình bà Mừng gồng gánh đủ việc trong gia đình và nuôi 5 người con khôn lớn. Khi 4 người con gái đi lấy chồng, cậu con trai út cũng yên bề gia thất, bà Mừng như vơi bớt nỗi lo và có nhiều thời gian hơn để giúp đỡ mọi người. Tuy là phụ nữ chân yếu tay mềm nhưng việc nào bà Mừng cũng làm một cách trôi tròn và được mọi người khen ngợi. Năm 2007, cấp ủy, chi bộ và người dân thôn Trường Thành đều đồng lòng bầu bà Hồ Thị Mừng giữ chức bí thư chi bộ, trưởng thôn. Trải qua 11 năm, bà Mừng luôn được người dân Trường Thành đánh giá là người công bộc tận tụy.

Đã nhiều năm trôi qua, người dân Trường Thành rất quen thuộc với hình ảnh bà Mừng đến tận từng nhà trò chuyện, ân cần thăm hỏi, động viên họ vươn lên trong cuộc sống. Bởi gần dân, bà Mừng luôn nắm bắt mọi tâm tư, nguyện vọng chính đáng của người dân và trực tiếp giải quyết nên tình hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội ở thôn Trường Thành luôn ổn định. Bên cạnh đó, bà Mừng tích cực vận động nhân dân trong thôn thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là tích cực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để xứng đáng là con cháu mang họ Bác Hồ.

Mỗi lúc trong thôn có người gặp hoạn nạn hay cần giúp đỡ việc nương rẫy, làm nhà, đào ao nuôi cá… bà Mừng đều đứng ra kêu gọi mọi người chung tay giúp sức. Những việc làm đó của bà Mừng đã làm cho người dân trong thôn ngày càng đoàn kết, yêu thương nhau, cuộc sống thêm bình yên, hạnh phúc.

Nhiều năm tận tụy trong công tác, bà Hồ Thị Mừng đã 2 lần được UBND tỉnh tặng bằng khen về điển hình học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và nhiều giấy khen của các cấp. Kỳ tới, bài 2: Phát huy sức trẻ xây dựng quê hương.

Nhơn Bốn - báo Quảng Trị